Męska niepłodność
Kiedy dwoje ludzi stara się o dziecko, a jednak nic nie wskazuje na to, że powinno się ono w najbliższym czasie pojawić, winą obarczana jest zazwyczaj kobieta. Rzadziej przyczyny szuka się po stronie mężczyzny. Niesłusznie, bowiem jest wiele czynników, które mogą wpłynąć na niepłodność mężczyzny.
Statystyki mówią jasno: problem niepłodności dotyka w takim samym procencie (40 proc.) mężczyzn jak i kobiety. Dlatego winy nie powinno szukać się wyłącznie w kobiecie, a kolejne niepowodzenia w staraniach się o dziecko powinny skłonić obydwojga partnerów do poddania się badaniom. W przypadku męskiej niepłodności ogromną rolę odgrywa nie wiek, a biologiczne i środowiskowe czynniki. Jeżeli mężczyzna planuje, bądź przynajmniej rozważa późniejsze bycie tatą, powinien się on skupić na profilaktyce, która pozwoli mu zachować płodność i możliwość wyboru w przyszłości.
Biologia narządów płciowych
Męska niepłodność może wynikać przede wszystkim z różnych wad narządów płciowych. Zakładając, że ludzie tworzący parę wiedzą o sobie niemalże wszystko, wrodzone wady narządów płciowych jako przyczyna niepowodzeń w staraniach o dziecko nie powinny być dla nich zaskoczeniem. Po stronie mężczyzny do takich wad zalicza się m.in.; wrodzony brak jąder, stulejka, krótkie wędzidełko, czy wrodzony brak nasieniowodów. Są to wady, o których mężczyzna powinien wiedzieć odpowiednio wcześnie, a z pewnością zanim zacznie dyskusję na temat planowania rodziny ze swoją partnerką. Nabyte wady narządów płciowych
W przypadku nabytych wad sytuacja jest bardziej skomplikowana, gdyż mężczyzna dowiadujący się o swojej niepłodności może nie pogodzić się ze swoim losem i czuć się winny. Dodatkowo, część z nich może poważnie zagrażać ogólnemu zdrowiu, a czasami nawet życiu faceta jak w przypadku nowotworu jąder. Inne wady mogą być nabyte w wyniku zachorowania np. na świnkę, która może spowodować stany zapalne jąder, najądrzy lub gruczołu krokowego, a w konsekwencji niepłodność. Co ciekawe, winą za jedną z nabytych przez mężczyzny wad narządów płciowych, można obarczyć ich samych. Około 20 proc. wszystkich mężczyzn choruje na żylaki powrózka nasiennego. Znacząco wpływają one na jakość plemników i tym samym niepłodność. Są one spowodowane przegrzewaniem jąder, przykładowo przez noszenie zbyt obcisłych ubrań, zrobionych z tworzyw sztucznych. Jeszcze inną przyczyną niepłodności mogą okazać się problemy hormonalne bądź immunologiczne.
Zobacz również:
Środowisko
Znaczącą rolę w przypadku męskiej płodności lub jej braku odgrywa środowisko oraz sam styl życia danego faceta. Odrębną grupę przyczyn męskiej niepłodności określa się jako czynniki środowiskowe. Coraz częściej to właśnie one wpływają na zaburzenia procesu spermatogenezy, czyli powstawania i dojrzewania plemników. Do czynników środowiskowych zalicza się naświetlanie, promieniowanie, leczenie chemioterapeutyczne i radioterapeutyczne, stosowanie leków psychotropowych oraz substancje chemiczne i metale ciężkie w naszym organizmie. Jak już wspomniałem, styl życia faceta w znaczący sposób oddziałuje na jego płodność. Wszelkiego rodzaju sterydy, czy używki jak alkohol, papierosy bądź narkotyki zmniejszają zarówno ilość jak i jakość plemników. Ponadto stres, zła dieta, zbyt intensywne ćwiczenia lub otyłość również znacząco wpływają na jakość nasienia.
Wiele zależy od psychiki
Niepłodność mężczyzny może mieć również aspekt psychologiczny, oczywiście związany z seksem i intymnością. Problemy z zajściem w ciążę kobiety, mogą być spowodowane jego przedwczesnym wytryskiem, zmniejszonym popędem, czy bolesnym wzwodem. Na zajście w ciążę wpływ ma również częstotliwość z jaką uprawiamy seks. Kobiety pragnące być mamami, powinny również pamiętać, aby nie naciskać w zbyt dużym stopniu na mężczyznę. Ważny jest jego komfort psychiczny, dobre samopoczucie i przede wszystkim czerpanie przyjemności z seksu.
Badania narządów płciowych
Specjaliści radzą, aby badania niepłodności zacząć od partnera. Ocena jego narządów płciowych jest znacznie łatwiejsza i tańsza, jednocześnie pozwala na wykrycie przyczyny ewentualnej choroby. Jest kilka rodzajów badań, które powinny pomóc wytłumaczyć mężczyźnie niepokojące kwestie jego narządów płciowych. Pierwsze z nich to badania fizykalne przeprowadzane przez urologa. Dzięki nim możliwe jest rozpoznanie żylaków powrózka nasiennego, zmian gruczołu krokowego, czy wsteczny wytrysk (obecność plemników w moczu). Oparte przede wszystkim na USG, służącym wykryciu nieprawidłowości w krwi są badania obrazowe. Dające odpowiedź na największą liczbę pytań, są badania nasienia, podczas których bada się również ruchliwość plemników oraz ich kształt (morfologia plemników). By poddać się badaniom nasienia należy powstrzymać się od współżycia na czas od trzech do pięciu dni. Ważna jest również prawidłowość oddania nasienia do badania. W tym celu mężczyzna musi w pojemniczku dostarczyć nasienie uzyskane podczas masturbacji nie później niż 30 minut po wytrysku. Takie badanie powinno być przeprowadzone kilkukrotnie przez kilka miesięcy. Innymi badaniami narządów płciowych jest biopsja jąder, test migracji, badanie płynu nasiennego. Nikt nie powinien obawiać się żadnych z wymienionych, ponieważ służą one przede wszystkim dobru pacjenta i wyjaśnieniu przyczyny ewentualnej bezpłodności.
Autor: Miłosz Baran