Dieta bezglutenowa

Posiłki bezglutenowe polegają na wyeliminowaniu produktów zawierających gluten, czyli tych z dodatkiem naturalnych i przetworzonych zbóż. W Polsce, oprócz pszenicy, żyta i jęczmienia, również owies nie jest dopuszczany, ze względu na wysokie zanieczyszczenie innymi zbożami.

Dieta bezglutenowa stosowana jest w praktykach leczniczych, w przypadku celiakii (zaburzenie trawienia i jelitowego wchłaniania). Choroba ta jest uwarunkowaną genetycznie nieprawidłową odpowiedzią na białko zboża (gluten). W przypadkach zdiagnozowanej celiakii zaleca się ciągłość w utrzymywaniu diety, do końca życia.

Należy pamiętać, że jest to dieta bardzo restrykcyjna i często trudna do zaakceptowania. U osób z nietolerancją glutenu ryzyko wystąpienia wtórnych niedoborów pokarmowych jest znacznie większe. Poza aspektami fizycznymi, warto wspomnieć o psychicznym dyskomforcie. Stosowanie specjalistycznej diety bezwątpienia pogłębia społeczną stygmatyzację. Dla osób z omawianym schorzeniem funkcjonowanie na imprezach, bankietach czy spotkaniach rodzinnych może okazać się frustrujące. Bezglutenowa dieta wiąże się nie tylko z dodatkowym kosztem ale i dodatkowym czasem, który musimy przeznaczyć na przygotowywanie oddzielnych posiłków. W przypadku tak specjalistycznej diety nieustanny kontakt z wyspecjalizowanym lekarzem czy dietetykiem jest koniecznością. Odpowiednia osoba pomoże nam ułożyć jadłospis, uświadomi o zachodzących w organizmie procesach, wskaże produkty odpowiednie i te zakazane dla naszego organizmu.

Produkty naturalnie bezglutenowe:

• ryż biały i brązowy, soja, kukurydza,
• kasza jaglana, kasza gryczana, pros,
• popcorn,
• nieprzetworzone jaja, ryby, mięso,
• świeże mleko, kefir, jogurt naturalny, nieprzetworzony ser biały,
• masło smalec margaryna, oliwa z oliwek, olej roślinny,
• wszystkie warzywa, skrobia ziemniaczana,
• owoce; mrożone, świeże, konserwowane,
• cukier, dżem, miód,
• herbata, kawa naturalna, wody mineralne, kompoty, czyste alkohole,
• sól, pieprz, ocet winny i jabłkowy,

Za bezglutenowe uważane są również produkty w których zawartość glutenu nie przekracza 20 mg/kg – skrobia bezglutenowa pszenna.Produkty które mogą zawierać gluten:

• mąka kukurydziana, ryżowa, śniadaniowe kukurydziane płatki czy słód jęczmienny,
• wędliny, konserwy rybne i mięsne, parówki, kotlety mielone, hamburgery,
• smakowe maślanki, jogurty owocowe, śmietana, serki topione,
• majonezy, gotowe sosy,
• przeciery pomidorowe, placki ziemniaczane, kotlety sojowe,
• owoce suszone mogą być posypywane mąką (aby zapobiec sklejaniu),
• guma do żucia, żelki, chipsy, czekolada, budynie,
• niektóre rozpuszczalne kawy, alkohole z dodatkami smakowymi,
• curry, musztarda, keczup, gotowe dipy, sosy sojowe.

Produkty zakazane:

• drożdżówki, pizza, bułka tarta, ciasta, herbatniki, wafle, biszkopty, paluszki,
• chleb razowy i biały,
• pierogi, naleśniki, kuskus, kasza manna,
• panierki do mięs, panierowane potrawy,
• sery z niebieską pleśnią,
• smażone, panierowane warzywa,
• kawa zbożowa, napoje słodzone słodem jęczmiennym, kakao owsiane, piwo,
• zupy zaprawiane mąką czy te z makaronem.

Wybierając odpowiednie produkty szukaj tych ze znakiem przekreślonego kłosa. Wystrzegaj się produktów z adnotacją: „może zawierać śladowe ilości glutenu” lub „w zakładzie stosowany jest gluten”. Przeprowadzone badania wskazują na faktyczną obecność glutenu w produktach tego typu.

Bezglutenowa dieta nie musi oznaczać całkowitej rezygnacji z przyjemności jedzenia. Producenci oferują swoim klientom ciekawą alternatywę. Na rynku możemy dostać chociażby bezglutenowe bułki kajzerki, które w swoim składzie zawierają: skrobia pszenna bezglutenowa, skrobia kukurydziana, tłuszcz roślinny, woda, cukier, sól, drożdże, białko grochowe, substancja zagęszczająca: guma guar i E464, błonnik pokarmowy, regulator kwasowości. Wartość energetyczna w 100 g to 1095 kJ (262 kcl). Obecnie oprócz firm zajmujących się produkcją bezglutenowego pożywienia, coraz więcej osób angażuje się w prace nad zwiększeniem świadomości na temat celakkii. Świetnym przykładem jest Polskie Stowarzyszenie Osób z Celiakią i na Diecie Bezglutenowej. Organizacja służy informacją, wsparciem, a co najważniejsze: realnie wpływa na poprawę jakości życia osób dotkniętych schorzeniem.

Autor: Ilona Kuźniarz