Szukaj

Metody leczenia niewydolności serca

Niewydolność serca jest to stan, w trakcie którego nieprawidłowa struktura lub funkcjonowanie narządu sercowego sprawia, że organizm nie otrzymuje wystarczającej ilości krwi, ponieważ ona po prostu nie przepływa odpowiednio. Często ta choroba jest mylona z niewydolnością krążenia, ale jest to błąd, gdyż objawy są zgoła inne.

Podziel się
Ekran podczas badania EKG Fot. Vera Kratochvil / publicdomainpictures.net
Niewydolność serca powodowana jest przez zawał mięśnia sercowego, nadciśnienie, chorobę niedokrwienia serca, choroby zastawkowe i kardiomiopatię. Kiedy stan ten występuje po raz pierwszy, określany jest jako świeży, może się to bowiem odmienić w przewlekłą niewydolność. Rozróżniamy także niewydolność ostrą i przemijającą.

Przewlekłość tej choroby to postępujący zespół objawów wynikających ze zmniejszenia pojemności minutowej serca któremu towarzyszą obiektywne dowody dysfunkcji mięśnia sercowego i odpowiadający na leczenie stosowane w niewydolności serca. Najczęstszą jego przyczyną jest choroba niedokrwienia serca. Tak jak wszystkie przypadki dzieli się niewydolność serca na lewo- i (lub) prawokomorową, oraz na skurczową i rozkurczową. Przewlekła niewydolność serca jest w krajach wysoko rozwiniętych najczęstszą przyczyną hospitalizacji po 65 roku życia.

Odpowiednio leczona u większości pacjentów może być kontrolowana, lecz wciąż jest stanem zagrażającym życiu, z roczną śmiertelnością rzędu 10%. Natomiast ostra niewydolność serca jest odmiennym klinicznie zespołem, który może, jednak nie musi rozwinąć się wskutek dekompensacji przewlekłej niewydolności serca, wymagającym innego postępowania i leczenia. Objawy zależą oczywiście od rodzaju oraz nasilenia choroby, ale do najbardziej powszechnych należą: duszność, zmęczenie, przyspieszone lub nierówne bicie serca, obrzęki i zwiększenie lub ubytek masy ciała. Najczęstszym z nich jest występowanie pierwszego czynnika. Początkowo pojawią się to jedynie w trakcie większego wysiłku fizycznego, lecz później duszności występują także podczas niewielkiej aktywności fizycznej, spoczynku, a także w nocy, kiedy śpimy. Może to wywołać uczucie lęku i zmęczenia. Oczywiście duszność może także oznaczać inne choroby, a prawidłową diagnozę postawi tylko lekarz.

Jednak bardzo często prowadzi ona do właśnie niewydolności serca. Nie można tego utożsamiać ze zmęczeniem, ponieważ ono wynika z niedotlenienia narządów, zwłaszcza dużych mięśni, co związane jest z upośledzeniem przepływu krwi. Przyspieszone lub nierówne bicie serca spowodowane jest osłabieniem zdolności przepompowywania krwi. Zaburzenia mogą występować nagle, a towarzyszy im nasilenie się duszności czy złe samopoczucie. Obrzęki i zwiększenie lub ubytek masy ciała to objawy, które nasilają się w późniejszym stadium choroby. Krew zgromadzona w naczyniach żylnych, na skutek podwyższonego ciśnienia powoduje obrzęki. Z kolei one mogą sprawiać, że nasza waga zaczyna się wahać. Jeśli w ciągu trzech dni zyskamy trzy kilogramy należy niezwłocznie udać się do specjalisty.

Podobnie jak objawy tak i leczenie również dzielimy według rodzaju niewydolności. Przy ostrej niewydolności najważniejszy jest czas, ponieważ wówczas możemy opanować objawy przedmiotowe i opanować stan zdrowia pacjenta. Gdy mamy do czynienia z lewokomorową niewydolnością podaje się leki rozszerzające naczynia wraz z diuretykami, które podobnie działają na oskrzela. Jeśli chodzi o drugą komorę, wówczas także stosujemy diuretyki, włączając do tego leczenie podstawowe choroby. Oczywiście oba stany wymagają natychmiastowej hospitalizacji. W przypadku przewlekłej niewydolności serca sytuacja jest poważniejsza, bo wymaga ona leczenia długotrwałego i systematyczności ze strony pacjenta. Działania te mają na celu złagodzenie objawów oraz spowolnienie przebiegu choroby.

Bardzo ważnym elementem tego postępowania jest utrzymywanie odpowiedniej masy ciała, dieta, w której ograniczamy spożywanie soli, alkoholu oraz przyjmujemy stosunkowo sporą ilość płynów. Należy także unikać palenia papierosów. Podstawą jest jednak leczenie farmakologiczne. Jego celem jest zmniejszenie objawów. Osobom z grupy I zaleca się stosowanie ACE inhibitorów, które hamują powstanie angiotensyny, pozwalają zmniejszyć wysiłek serca. Dodatkowo trzeba brać B-blokery, które zmniejszają pobudzenie serca oraz występowanie antagonistów aldosteronu. Dla chorych o poważniejszych objawach podaje się blokery receptora angiotensynowego, czyli popularne sartany oraz diuretyków pętlowych typu furosemid, mających działać także na redukcję płynów.

W ostatnich latach nastąpiła znaczna ewolucja teorii dotyczących przyczyn i mechanizmów niewydolności serca. Powiązany jest z tym także rozwój nowych schematów leczenia, które pozwoliły na zmniejszenie objawów nawet zaawansowanego stanu i spowolnienia postępu choroby. Dlatego warto z każdą dolegliwością jak najszybciej udać się do specjalisty.

Autor:

Karol Frankowski