Szukaj

Choroby przytarczyc

Przytarczyce lub gruczoły przytarczyczne to kilka par (zazwyczaj dwie) małych gruczołów rozmieszczonych w okolicach biegunów tarczycy. Ich położenie jest zazwyczaj bardzo indywidualne, gdyż czasem mogą znajdywać się nawet w jamie brzusznej.

Kategoria: Zdrowie
Podziel się
Szyja mężczyzny Fot. Mysteriouskyn, CC BY-SA 2.0 / Wikimedia Commons
Są one bardzo niewielkich rozmiarów i odpowiadają za wydzielanie parathormonu do krwi, który odpowiada za regulacje poziomu wapnia, poza tym przytarczyce wydzielają jeszcze kilka różnych substancji działających zazwyczaj antagonistycznie to tych wydzielanych przez tarczycę. Ich choroby powodują zachwianie równowagi hormonalnej w organizmie.
  
Do najczęstszej z tych chorób należy pierwotna nadczynność przytarczyc. Powoduje ona niekontrolowane wydzielanie parathormonu. Występuje dość często jednak rzadko kiedy jest wcześnie diagnozowana. Kobiety chorują na nią blisko 3 razy częściej niż mężczyźni. Zazwyczaj chorobę te wywołuje gruczolak jednej lub kilku przytarczyc. Choroba często przez długi okres występuje bez objawów. Jako takie odczuwalne efekty choroby pacjent zauważa gdy dojdzie już do destrukcji kości i hiperkalcemii. Pojawiają się wtedy bóle stawowe, kostne, często występują złamania i deformacje patologiczne kości. Praktycznie ze strony całego organizmu odczuwalne są objawy wywoływane przez hiperkalcemie. Zazwyczaj są to kamice nerwowe, kamice żółciowe, choroby wrzodowe żołądka, osłabienia, zmęczenia i zaburzenia rytmu serca. Aby zdiagnozować tę chorobę należy przeprowadzić szereg badań krwi, które pozwolą określić poziom wapnia, fosforanów nieorganicznych, kreatyniny oraz fosfataz alkalicznych. Skontrolować też należy ilość wydalanego z moczem wapnia oraz przeprowadzić USG jamy brzusznej, w celu oceny stanu nerek. Po tych zabiegach diagnoza powinna być już pewna. Zazwyczaj stosuje się leczenie operacyjne polegające na usunięciu patologicznych przytarczyc. Jeżeli choroba postępuje łagodnie wystarczy regularnie kontrolować poziom wapnia i kreatyniny we krwi i działać w wypadku zachwiania ich odpowiedniej ilość farmakologicznie.

Zobacz również:


   
Bardzo podobną chorobą jest wtórna nadczynność przytarczyc, daje ona niemal takie same objawy jak pierwotna nadczynność, różnica leży jednak w fakcie, iż wtórna odmiana tej choroby wywołuje ODWRACALNĄ nadprodukcje  parathormonu. Natomiast różnica w przebiegu obu chorób jest taka, że odmiana wtórna nie wywołuje hiperkalcemii. Leczenie wiąże się tak naprawdę wyłącznie z usunięciem przyczyny nadczynności przytarczyc. Jeżeli jest to niewydolność nerek, należy skupić się na ich doprowadzeniu do właściwego działania, jeżeli jest to niedobór witaminy D, należy wyrównać poziom witaminy D we krwi. Można powiedzieć, że wtórna nadczynność tarczycy jest powikłaniem przy innych chorobach.
   
Podobnie jak w wypadku chorób tarczycy poza nadczynnością występuje również niedoczynność. Niedoczynność przytarczyc to rzadko występujący zespół objawów wynikający z niedoboru lub braku aktywności parathormonu. Następstwami tej choroby są hipokalcemia, hiperfosfatemia i hipokalcuria. Objawy kliniczne wiążą się z pojawieniem się złogów wapniowo -fosforanowych w tkankach, zazwyczaj w zwojach podstawy mózgu co może wywołać poważne konsekwencje. Występuje wzmożona pobudliwość nerwowa, drażliwość, zmęczenie, drętwienia i duszności. Najczęściej choroba ta występuje u osób u których przypadkowo podczas operacji w okolicach szyi usunięto lub uszkodzono przytarczyce. Diagnostyka podobnie jak w przypadku nadczynności polega na analizie ilości odpowiednich hormonów we krwi. Zazwyczaj niedoczynność taka jest chorobą nieustępującą i nieuleczalną. Odpowiednia farmakoterapia pozwala jednak na kontrolowanie objawów choroby.
   
Choroby przytarczyc powodują zachwianie równowagi w całym organizmie. Jest to ewidentny dowód na to, że gruczoły wewnątrzwydzielnicze mają wyjątkowo istotną funkcję w naszym ciele, a nieodpowiednia gospodarka hormonalna może być wyjątkowo szkodliwa.

Autor:

Bartłomiej Cerek